موسسات خیریه به نهادها و سازمان هایی غیرانتفاعی و عام المنفعه اطلاق می شود که به صورت دولتی یا خصوصی و مردم نهاد در عرصه مسایل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، آموزشی و غیره فعالیت می کنند.
این موسسات به طور معمول از منابع مالی بسیار محدودی برخوردارند که از طریق کمک های مردمی و بدون دریافت کمک های دولتی (در موسسات غیردولتی) به فعالیت های خویش ادامه می دهند.
متقاضیان تأسیس مؤسسات خیریه باید درخواست کتبی خود را با اسامی پیشنهادی برای موسسه خود جهت تائید به اداره بهزیستی استان ارائه دهند و پس از تائید نام موسسه و اهداف موسسه در معاونت تخصصی، نام موسسه را در اداره ثبتاسناد و املاک شهرستان ثبت نمایند.
کلیه اعضای موسسه باید در مجمع عمومی شرکت کنند و با رأیگیری، اعضای اصلی، اعضای علیالبدل و بازرسین موسسه را مشخص کنند. پس از انتخاب این افراد باید نسبت به تکمیل فرم صورتجلسه مجمع اقدام کنند.
برای تعیین سمت افراد موسسه، باید جلسه هیئتمدیره برگزار شود. یکی از الزامات این جلسه آن است که تعداد افراد باید فرد و حداقل 3 نفر باشد.
پس از رأیگیری و تعیین سمت اعضای اصلی هیئتمدیره، آنها باید فرم صورتجلسه را در 3 نسخه پرکرده و امضاء نمایند.
فرم درخواست تأسیس موسسه، باید در 2 نسخه توسط اعضای هیئتمدیره تکمیل شود.
اساسنامه موسسه باید تهیه شود و در 3 نسخه به امضای متقاضیان تأسیس موسسه برسد.
کلیه اعضای هیئتمدیره، مدیرعامل و بازرسین موسسه باید فرم مشخصات فردی خود را تکمیل کنند.
پرونده اعضای موسسه باید با مدارکی از قبیل کپی شناسنامه، کارت ملی، مدرک تحصیلی، کپی پایان خدمت یا معافیت و دو قطعه عکس باید تکمیل شود.
گواهی عدم سوءپیشینه کیفری و عدم اعتیاد اعضای هیئتمدیره و بازرسین موسسه باید ارائه شود.
کپی سند مالکیت یا اجارهنامه مکان تأسیس موسسه باید ارائه شود.
مکان موسسه خیریه باید مورد تائید اداره بهزیستی شهرستان مربوطه قرار بگیرد.
فرم مقررات عمومی موسسه باید توسط رئیس هیئتمدیره امضا شود.
اصل فیش واریزی با حداقل دارایی اولیه موسسه همراه با شمارهحساب باید به سازمان بهزیستی اعلام شود.